Şu an kullanmakta olduğumuz sayı sistemini küçük yaşta tanışma fırsatı bulduğu doğu kültürü sayesinde Araplardan alarak Avrupa’ya tanıtan Leonardo Pisano Fibonacci, bu çalışmaları sırasında bulduğu sayı serisinin Altın Oranın yeniden keşfine olanak tanımasının ne anlama geldiğini o zamanlar ne kadar anlayabilmiştir onu bilmiyoruz ama artık şundan eminiz ki Altın Oran, kainat oluşturulurken kullanılan uyumun katsayısıdır. Fibonacci harflerden oluşan bir sayı sistemine sahip Rönesans öncesi İtalyasında bir devrim niteliğindeki Liber Abacci adlı kitabını 1202 de yazdığında henüz otuz iki yaşındaydı. Kitabında harflerin yerine kullanılacak Hint-Arap sayı sistemindeki rakamları tanıtmasının yanı sıra o sıralar Avrupa’da bilinmeyen sıfırı da Avrupa’nın sayı sistemine sokuyor ve aritmetiğin temel prensiplerini örneklerle anlatıyordu. Ancak kendi çalışmalarında da kullandığı bu sayı sistemi, ona asıl ününü sağlayan mucizevi bir keşfe de zemin hazırlıyordu. Liber Abacci’nin 1228 yılındaki ikinci baskısında 123 ve 124. sayfalarında rastladığımız dış ortamdan soyutlanmış bir alandaki tavşan üretimi ile ilgili matematik problemi başlangıçta basit bir problem çözümü gibi dursa da buradan çıkan sonuçlar açısından eşsizdir. Kimilerine göre bilim adamlarının o dönemdeki hamisi olan İmparator Frederric II’nin 1225 yılında düzenlediği bir yarışmanın konusu, kimilerine göre ise kitaba toplama alıştırması olarak konan bu soru şöyleydi : “ Bir odaya yeni doğmuş bir çift tavşan koyulur. Her tavşanın bir ay içinde erginliğe ulaştığı ve çiftleştiği, bir ay sonrada yavruladığı ve tavşanların hiç birinin ölmediği varsayımı altında n’inci aydaki tavşan sayısı nedir ? “ Sorunun küçük sayıdaki n değerleri için çözümünün basit olduğu açıktır. Birinci ay için odamızda henüz bir çift tavşanımız vardır. İkinci aya geçtiğimizde tavşanlarımız erginliğe ulaşmış, çiftleşmiş ancak henüz doğurmamış olduğundan hala bir çifttir. Üçüncü ayda ise tavşanlarımız yavrulamış ve iki çift olmuşlardır. Dördüncü ayda ilk konan çift yeniden doğum yapmış ilk doğan yavrularsa erginliğe ulaşmasına rağmen henüz doğum yapmamıştır. Bu ay için odadaki tavşan sayısı üç çifttir. Beşinci ayda ilk çift ve onların ilk doğan yavruları doğum yapmıştır. Geçen ay doğan çift ise henüz doğum yapmamıştır ve oda nüfusu beş çift olmuştur.
|